هر فروشندهای توصیهای برای خودش میکند تا جنساش را بفروشد. یکی میگوید قابلمه مسی بخرید و آن یکی قابلمه مس را مضر و سرطان زا میداند. یکی میگوید تفلون خوب و نچسب است و آن یکی میگوید برای سلامتی خطرناک است. یکی هم به توصیه مادربزرگش، در قابلمه میخ میاندازد تا کمبود آهن بدن جبران شود.
اما واقعا کدام حرف را باید باور کرد؟
پخت غذا در قابلمه چدن، مس، آلومینیوم، پیرکس، روی، تفلون یا استیل؟
از فواید قابلمههای مختلف که بگذریم، یکی نیست بگوید کدام یک بیخطرتر است؟.
بررسیها نشان میدهد که انتخاب نامناسب برای پخت غذا، استفاده از قابلمهی تفلون است، خصوصا اگر استاندارد نباشد. چرا که در تهیه قابلمهی تفلون از کادمیوم که یک فلز سنگین است استفاده میشود که در طول زمان، احتمال ابتلا به سرطان، کوتاهی قد و ضایعات پوستی را زیاد میکند.
از طرفی دیگر، میگویند که قابلمه مسی و رویی برای پخت غذا خوب است اما در طولانی مدت نباید از آنها استفاده کرد.
پختن یا نگهداری غذای ترش اسیدی یا شور در ظروف آلومینیوم توصیه نمیشود چرا که مجاورت آلومینیوم با اسید منجر به خارج شدن آلومینیوم از ظرف و ورود آن به غذا میشود که در نهایت بیماریهایی مانند یبوست، اختلالات گوارشی، پوکی استخوان و آلزایمر به همراه دارد.
در این میان، بالاترین امتیاز به قابلمه استیل، سرامیک و پیرکس تعلق میگیرد که هرکدام هم معایب خود را دارند؛ برای مثال ظروف شعله مستقیم پیرکس کمی گران هستند و یا ظروف استیل با انتقال حرارت مستقیم، احتمال سوختن غذا را زیاد میکنند و توصیه میشود که بیشتر برای غذاهای آبدار و خورشت استفاده شوند. ظروف سرامیک تا زمانی که سالم باشند هیچ خطری ندارند.
برخی گزارشات و مقالات از خطرناک بودن پخت غذا در قابلمههای مختلف میگویند؛ این صحبتها تا چه اندازه درست است؟
به طور کلی پختن غذا در قابلمههای فلزی منجر به وارد شدن املاح آن به غذا میشود که در صورت تکرار آن، ممکن است مسمومیت زا باشد و یا منجر به بیماریهایی مانند دمانس مغزی (زوال عقل) شود؛ چرا که املاح معدنی بیش از حد نیاز وارد غذا میشوند. از آن گذشته همهی افراد یک خانواده به یک میزان از املاح معدنی نیاز ندارند.
پس غذا را در چه نوع ظروف یا قابلمه ای بپزیم؟
پیشنهاد میشود به صورت مکرر از یک نوع قابلمه استفاده نکنید. یک بار در قابلمه روحی، یک بار مس، یک بار تفلون، یک بار ظروف پیرکس و غیره بپزید.
در چه ظروفی غذا نپزیم؟
ظروف تفلون پس از مدتی کهنه و خراشیده میشوند و سرطان زا هستند چرا که ترکیبات شیمیایی تفلون وارد غذا میشود. ظروف آلومینیوم هم ممکن است چنین خطری داشته باشند. بهترین نوع ظروف پیرکس و استیل هستند.
آیا انداختن قطعهای آهن یا میخ در قابلمه باعث جبران کمبود آهن میشود؟
خیر، این کار هیچ نتیجه مشخص علمی ندارد و عملا کار بیهودهای است که در قدیم برای درمان رنگ پریدگی صورت انجام می شده و تا به امروز این روش عجیب و غریب دهن به دهن چرخیده است. از آن گذشته، با پیشرفت تکنولوژی دیگر نیازی به اینگونه کارها نیست و با مراجعه به پزشک مشکل کمبود آهن راحتتر حل میشود.